4.3 Odwaga powiedzenia NIE

Ćwiczenia te dotyczą kilku przykładów przeciwstawienia się polityce nazistowskich Niemiec lub niezgody na ich poczynania. Wykonując je będziesz miał(a) okazję zastanowić się nad tym, czym jest empatia i odwaga w podejmowaniu decyzji oraz działanie w zgodzie ze swoimi przekonaniami  - postawy koniecznej do obrony i utrzymania wartości demokratyczncych oraz praw człowieka.

Co należy zrobić?

Przeczytaj poniższe informacje i wykonaj towarzyszące im polecenia. 

Biała Róża - opór w Niemczech

Nie wszyscy byli zwolennikami idei propagowanych przez Hitlera i nie wszyscy zgadzali się z ideologią nazistowską, nawet w Niemczech. Byli tacy, którzy buntowali się milcząc, ale byli tacy, którzy w różny sposób stawiali opór. Jednym z przykładów oporu była organizacja Biała Róża, która działała w Monachium w latach 1942–1943.

Hans Scholl, Sophie Scholl i Cristoph Probst, członkowie organizacji Biała Róża.

Członkowie Białej Róży byli młodymi studentami uniwersytetu;  wśród nich znalazło się rodzeństwo Hans i Sophie Scholl. Pozostali członkowie organizacji, np.: Christoph Probst, Willi Graf i Alexander Schmorell - studenci medycyny, służyli  w armii i byli na froncie.

Z jednej strony służąc w armii byli świadkami  zbrodni popełnianych przez nazistów na żydowskich cywilach i robotnikach przymusowych. Z drugiej strony uważali, że Niemcy nie będą w stanie wygrać wojny i w ten sposób Hitler i naziści skazują również niemiecką młodzież na bezsensowną śmierć. Dowiedzieli się również, że naziści dokonywali metodycznych mordów na dzieciach z niepełnosprawnościami. Wszystko to sprawiło, że ci młodzi ludzie zaprojektowali i wykonali sześć rodzajów ulotek, które rozpowszechniali na niemieckich uniwersytetach i na ulicach miast.

Niektórzy z nich uczestniczyli w wykładach profesora filozofii Kurta Hubera, który od czasu do czasu wygłaszał zawoalowaną krytykę rządu nazistowskiego. Nawiązali z nim kontakt i miał on swój wkład w powstanie piątej i szóstej ulotki Białej Róży.

Kiedy grupa została wykryta, w lutym 1943 r. rodzeństwo Scholl i Christoph Probst  zostali skazani na karę śmierci na gilotynie. Niektórzy członkowie orgaznizacji zostali straceni później (Schmorell i Huber w lipcu, a Graf w październiku tego samego roku). Nie poddali się podczas przesłuchań  i nawet po skazaniu odważnie głosili swoje idee. Ich ostatnia ulotka została wywieziona do Wielkiej Brytanii i jej treść była propagowana przez radio BBC. Była też rozrzucana przez brytyjskie siły powietrzne na terytorium Niemiec.   square.jpg

Zadanie

Przeczytaj fragmenty ulotek Białej Róży i odpowiedz na pytania.

Nie będziemy siedzieć cicho. Będziemy Waszym wyrzutem sumienia. Biała Róża nie pozostawi Was samych!

Ostatnia część czwartej ulotki Białej Róży

Apel do wszystkich Niemców!

Wojna zbliża się do końca. (...) Hitler prowadzi naród niemiecki do katastrofy. Hitler nie może wygrać wojny, może ją tylko przedłużyć! Jego wina i wina jego współpracowników przekroczyła wszelką miarę. Sprawiedliwa kara  ich nie ominie!

A co robi naród niemiecki? Nic nie widzi, nic nie słyszy. Ślepo podąża za swoimi przywódcami do zniszczenia. "Zwycięstwo za wszelką cenę" - tak głoszą napisy na ich flagach. "Będę walczył do ostatniego człowieka", mówi Hitler, ale  on już przegrał tę wojnę.  

Niemcy! Czy wy i wasze dzieci chcecie podzielić taki sam los jak Żydzi? Czy chcecie być mierzeni tą samą miarą, co wasi uwodziciele - przywódcy? Czy chcemy na zawsze być  najbardziej znienawidzonym i odrzuconym narodem na świecie? Nie! Dlatego wyrzeknijcie się narodowego socjalizmu! Udowodnijcie swoimi czynami, że myślicie inaczej! Teraz rozpoczyna się nowa wojna o niepodległość. Lepsza część naszego narodu walczy razem z nami. Zrzućcie płaszcz apatii, którym owinęliście swoje serca! Podejmijcie decyzję, zanim będzie za późno!

Nie wierzcie w narodowosocjalistyczną propagandę, która zbudowana jest na strachu przed bolszewizmem! Nie wierzcie, że powodzenie Niemiec jest na dobre i na złe związane z narodowym socjalizmem! Grupa przestępców nie może doprowadzić Niemiec do zwycięstwa. Odrzućcie wszystko, co wiąże się z narodowym socjalizmem, macie jeszcze czas! Później wszyscy ci, którzy tchórzliwie się ukryli oraz niezdecydowani, będą musieli stanąć przed surowym i sprawiedliwym sądem.

Większa część piątej ulotki Białej Róży

  • 4.3.a Bazując na zdobytej wiedzy odpowiedz, co znaczyło być Niemcem według idei narodowo-socjalistycznej? Co idelogia narodowo-socjalistyczna proponowała Niemcom?

  • 4.3.b Porównaj odpowiedź na pytanie pierwsze z wiadomością, jaką przekazywała Niemcom Biała Róża?

  • 4.3.c W jaki sposób Biała Róża przeciwstawiała się systemowi? Jak oceniasz efektywność tego rodzaju oporu?

Poprzednie ćwiczenie
4.2 Polityka uchodźcza w Europie
Następne ćwiczenie
4.4 Opór