Byłam tam.
Po utworzeniu getta Janina zamieszkała wraz z rodziną na jego terenie, gdzie wielokrotnie przenosiła się z miejsca na miejsce, uciekając przed Niemcami.
Janina Bauman (1926-2009), Polska
Nędza warszawskiego getta
Janina obserwuje życie w warszawskim getcie.
1) Posłuchaj opisu ulicy warszawskiego getta, jak ją zapamiętała Janina. Odpowiedz na poniższe pytania.
1a. Jakie odgłosy przeszkadzały Janinie w nauce?
1b. Co oznaczało „ja nie chcę oddać bones”?
Próba pomocy
Janina i jej towarzyszki chcą działać, aby ulżyć najbiedniejszym mieszkańcom getta.
2) Posłuchaj, jak Janina opisuje młodzież w getcie pomagającą najbiedniejszym. Odpowiedz na poniższe pytania.
2a. Jak rozumiesz określenie „niezdrowa stabilizacja”?
2b. Dlaczego Niemcy nie pozwolili grać orkiestrze filharmonicznej?
2c. Porównaj klimat tej i poprzedniej relacji: to, jak Janina przedstawia siebie i swoje uczucia w pierwszej z nich i to jak opisuje swój nastrój w drugiej. Uzasadnij, posługując się argumentacją, której używa bohaterka nagrania, dlaczego jej nastrój w drugim fragmencie jest inny, niż w pierwszym?
2d. Z czasem reakcja Janiny na obraz tragedii getta zmieniała się. Jakiego określenia użył(a)byś, żeby opisać ten proces? Podaj podobne przykłady dotyczące dzisiejszych wydarzeń na świecie.
Smutna miłość
Janina zaczyna spotykać się z chłopcem, który – podobnie jak ona – mieszka w getcie.
3) Posłuchaj, jak Janina opisuje swoje pierwsze zauroczenie. Odpowiedz na poniższe pytania.
3a. Co najbardziej uderzyło Cię w opisie randek Janiny?
3b. Jednym z założeń eksterminacyjnej polityki nazistowskich Niemiec wobec Żydów było przekonanie o tym, że Żydzi nie są ludźmi w pełnym tego słowa znaczeniu. Wielu ocalałych powtarza, że ich najtrudniejszym wyzwaniem podczas Zagłady była walka o zachowanie człowieczeństwa. Zastanów się, w czym przejawiała się walka o człowieczeństwo tej młodej dziewczyny w warszawskim getcie. Swoje refleksje spisz w jednym akapicie.
Ucieczki z getta
22 lipca 1942 roku zaczynają się wywózki z getta.
4) Posłuchaj, jakie niebezpieczeństwa groziły rodzinie Janiny podczas likwidacji warszawskiego getta. Odpowiedz na poniższe pytania.
4a. Co to znaczy, że w getcie „robiło się strasznie”?
4b. Jak wyglądało wypędzanie ludzi z domów?
4c. Co można było robić, żeby uchronić się przed deportacjami?
4d. Postarajcie się opisać postępowanie Leona Płockiera – wuja Janiny.
Jakimi przymiotnikami można je określić. Wypiszcie je na dużym arkuszu papieru i w zależności od nasilenia danej cechy napiszcie ją większymi lub mniejszymi literami; możecie też użyć kolorów, aby podkreślić nasilenie i zabarwienie emocjonalne danej cechy. W ten sposób utworzycie tzw. chmurę słowną.